czego by
  • Można by dopuścić przysłówek niechcąco
    18.10.2018
    18.10.2018
    Czemu piszemy niechcący, a nie niechcąco? Ta druga forma jest zbudowana analogicznie do innych przysłówków, a jednak jest niepoprawna.
  • to, czego nie widzę
    14.05.2013
    14.05.2013
    Jakie są przyczyny coraz rzadszego użycia imiesłowów na rzecz nominalizacji w języku polskim? Słyszymy coraz częściej: to, czego nie widzisz kosztem tego widzianego itp.
  • Doświadczyć czego
    11.09.2018
    11.09.2018
    Chciałabym się zapytać o to, która forma jest poprawna.
    To trzeba było doświadczyć czy Tego trzeba było doświadczyć?

    Jakie są zasady odmieniania to w zdaniach tego typu?

    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Kogo, czego nie ma? Roweru, ale: skutera

    25.03.2023
    25.03.2023

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie odmiana słów rower oraz skuter w dopełniaczu. Z tego co udało mi się znaleźć, będzie to odpowienio „roweru” i „skutera”, czy jednak nie powinno być „skuteru”? Brzmi to nienaturalnie, ale byłoby w mysl zasady, że słowa obcego pochodzenia rodzaju męskiego w dopełniaczu mają literę -u, roweru, deseru, itp. Z jakiego powodu w tym wypadku mówimy „skutera”? Z góry dziękuję za pomoc.

  • stosować – do czego czy na co?
    11.05.2014
    11.05.2014
    Szanowni Państwo,
    czy poprawne jest użycie czasownika stosować i jego imiesłowu stosowany z przyimkiem na? Materiał stosowany na budowę domu czy do budowy domu? Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN podaje: „materiał na budowę domu”, ale w powyższych przypadkach jest jeszcze imiesłów stosowany.
    Z wyrazami szacunku
    Magdalena Misuno
  • upatrywać – co czy czego?
    5.10.2012
    5.10.2012
    W Słowniku poprawnej polszczyzny PWN (2004) w haśle upatrywać można przeczytać o znaczeniu 'doszukiwać się': „ktoś upatruje kogoś, coś – w kimś, w czymś: Upatrywała w nas swoich wrogów”. Nieco lepszy przykład ze starego SPP (1973): „Upatrywał w nim swego zbawcę” i z SJP pod red. W. Doroszewskiego: „(…) skłonny był upatrywać symptomy poważnej (…) choroby”. A oto przykład z USJP PWN: „W niedyspozycji żołądka upatrywał symptomów poważnej choroby”. Czy nie powinno być: „upatrywał symptomy”?
  • bliski komu/czemu czy kogo/czego?
    1.12.2010
    1.12.2010
    Czy poprawne jest sformułowanie politycy bliscy Radiu Maryja w znaczeniu 'politycy mający kontakty, wspólne poglądy z Radiem Maryja'? Czy nie powinno się powiedzieć politycy bliscy Radia Maryja?
  • dotykać – czego czy co?
    29.05.2003
    29.05.2003
    Dotykał jej czy ? Będąc w kinie na filmie, spotkałam się z tłumaczeniem: „Dotykał jej”. Pomyślałam, że to błąd tłumacza, gdyż wydawało mi się, że to zdanie powinno brzmieć „Dotykał ją”. Jednak po powrocie do domu sprawdziłam w Słowniku poprawnej polszczyzny i okazało się, że „ktoś, coś dotyka czegoś (nie: coś)”. Przypuszczam, że w przypadku zdania z rzeczownikiem, np. „Dotykał piłki”, nie zastanawiałabym się nad tym, jednak w przypadku zaimka osobowego nie mam pewności, czy taka forma jest poprawna, bo jednak cały czas mnie razi i wydaje trochę nienaturalną. Przy konstrukcji „Dotykał jej” mam wrażenie, jakby brakowało jeszcze jednego wyrazu, np. „Dotykał jej włosów”. Może moje wątpliwości są spowodowane tym, że w większości przypadków taka forma występuje w zdaniach przeczących, np. „Nie drażnił jej”, ale „Drażnił ją”. Dziękuję za odpowiedź,
    Pozdrawiam
    Beata Janczak
  • używać – czego
    25.01.2002
    25.01.2002
    Mam wątpliwość związaną ze słowem łyżka, a konkretnie z łyżką do butów. Czy poprawna jest forma „Prosimy używać łyżki do butów”, czy też może „Prosimy używać łyżkę do butów” (w obu przypadkach chodzi o jedną łyżkę)?
  • uznać kogoś za winnego czego winnym?
    27.06.2013
    27.06.2013
    Szanowni Eksperci,
    czy można oprócz oczywiście poprawnego sformułowania „Oskarżony został uznany za winnego przestępstwa” używać zamiennie zwrotu „Oskarżony został uznany winnym przestępstwa”, czy też jest on niedopuszczalny?
    Z wyrazami szacunku,
    Joanna Kowalska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego